Википедија:.Вести

Од Википедија — слободната енциклопедија

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија која секој може да ја уредува
144.176 статии на македонски јазик
Избрана статија за оваа седмица
„Ctenophorae“ од делото на Ернст Хекел Kunstformen der Natur, од 1904 год.
„Ctenophorae“ од делото на Ернст Хекел Kunstformen der Natur, од 1904 год.

Реброносци (науч. Ctenophora) — колено морски безрбетни животни. Реброносците се најголемите животни кои пливаат со помош на трепки (цилии), кои, кај овие животни, се нарекуваат уште и „чешли“. Во зависност од видот, возрасните реброносци имаат должина од неколку милиметри до 1,5 метри. Досега се потврдени само 100 до 150 видови кои припаѓаат на ова колено, а уште 25 други не се целосно опишани и именувани. Најпознати претставници на ова колено се цидипидите (ред Cydippida), кои имаат јајцевидно тело и еден пар на големи пипала со ресички од мали пипала кои се покриени со колобласти, лепливи клетки кои служат за фаќање на пленот. Нивните тела се изградени од желатинозна маса, која од надворешната страна е покриена со два слоја на клетки, а од внатрешната страна со еден слој на клетки кој ја обложува внатрешната празнина. Припадниците на ова колено имаат разновидни форми на телото, од јајцевидните цидипиди до сплесканите платиктениди и широкоусните бероиди.

Речиси сите реброносци се грабливци, а пленовите може да варираат од микроскопски ларви и ротифери до возрасните единки на малите видови на ракови; исклучоци се младенчињата на два вида кои живеат како паразити на салпи кои се храна за возрасните единки на нивните видови.

И покрај тоа што имаат меки, желатинозни тела, пронајдени се фосили на реброносците во лежиште кои датираат од раниот камбриум, пред околу 525 милиони години. Положбата на реброносците во „дрвото на животот“ одамна е тема на дебата на молекуларните филогенетски студии. Според најновите хипотези за еволуцијата на животинските организми, реброносците ја сочинуваат втората најрана животинска група која се појавила веднаш после сунѓерите. Порано се верувало дека реброносците се појавиле пред сунѓерите во еволуцијата, кои самите се појавиле пред раздвојувањето на жаркарите и двостраните животни. Меѓутоа, повторната анализа на податоците покажала дека компјутерските алгоритми кои се користеле во анализата биле наведени кон погрешен резултат поради присуството на специфични гени на реброносците, кои биле значително поразлични од оние на другите испитувани видови. Неодамнешна молекуларно-филогенетска анализа заклучила дека заедничкиот предок на сите современи реброносци бил сличен на денешните цидипиди, и дека сите современи групи на реброносци се појавиле релативно неодамна, веројатно по масовното кредско–терциерното изумирање, пред 66 милиони години. Од 1980-тите години па навака, акумулирани се докази дека цидипидите не се монофилетична група на организми, со други зборови оваа група не ги опфаќа потомците на еден заеднички предок. (Дознајте повеќе...)

Дали сте знаеле дека…

Од најновите статии на Википедија:

Главната сала на „Валхала“
Главната сала на „Валхала“
Вести
На денешен ден…

Денес е 29 мај, 2024

Настани:

1453  Турскиот султан Мехмед II успева по скоро двомесечна опсада да го освои Цариград, по што градот претрпел уште едно пљачкосување и разурнување.
1953  Едмунд Хилари и шерпасот Тенцинг Норгај први во историјата на човештвото се искачија на највисокиот врв на земјата, „покривот на светот“ Монт Еверест, висок 8.848 метри.
1996  Република Македонија во Хелсинки и формално пристапи кон Завршниот документ на Конференцијата за европска безбедност и соработка.
1996  Во Будимпешта, Република Македонија е примена за рамноправна членка на Европската конференција за транспорт (ЦЕМТ).

Родени:

1439  Пиј IIIримски папа.
1489  Мимар Синан — прочуен отомански архитект.
1917  Џон Кенедипретседател на САД.
1923  Олга Спиридоновиќ — југословенска театарска и филмска глумици.
1928  Фреди Ред — американски џез-музичар.
1929  Питер Хигс — британски теоретски физичар, познат по фундаменталната честичка Хигсов бозон, наречена и „божја честичка“.
1927  Димитрие Османли — македонски филмски и театарски режисер.
1934  Есад Бајрам — македонски поет.
1935  Боро Драшковиќ — српски режисер, сценарист и универзитетски професор.
1937  Ирмин Шмит — германски рок-музичар.
1940  Таихо Коки — јапонски сумо-борач.
1958  Марина Перазиќ — југословенска и хрватска поп-пејачка.
1965  Саша Митрев — македонски универзитетски професор.
1967  Ноел Галагер — англиски рок-музичар, член на групата „Оејзис“.
1970  Роберто ди Матео — италијански фудбалер и тренер.
1971  Зоран Витанов — македонски политичар и економист.
1971  Габриела Конеска Трајковска — вицепремиер на Македонија.
1976  Џенифер Капријати — американска тенисерка.
1977  Масимо Амброзини — италијански фудбалер.
1980  Антон Рјаков — узбекистански кану-спринтер.
1981  Андреј Аршавин — руски фудбалер.
1984  Кармело Ентони — американски кошаркар.
1990  Тибо Пино — француски велосипедист.
1991  Аријан Адеми — хрватско-македонски фудбалер со албанско потекло.
1995  Никола Пепефудбалер од Брегот на слоновата коска.
1998  Остин Ривс — американски кошаркар.

Починале:

1453  Константин XI Палеолог — последниот римски (византиски) цар.
1979  Мери Пикфорд — канадско-американска филмска глумица.
1982  Роми Шнајдер — австриска филмска глумица.
1997  Џеф Бакли — американски рок-музичар.
2014  Миљенко Прохаска — хрватски композитор, музички продуцент и диригент.
Слика на денот

Поглед на Монт Еверест од јужниот срт Пумори, Непал.
Мултимедијална содржина
mini

Американскиот воен марш „Ѕвезди и пруги засекогаш“ (Stars and Stripes Forever) во изведба на оркестарот на Џон Филип Соса; снимено во 1909 г. од Томас Едисон
Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е специјален тип на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Други области
  • Помош за нови соработници — Место за добивање на помош околу уредувањето и за снаоѓање по Википедија.
  • Селска чешма — Централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
  • Биро за консултации — Служејќи како виртуелни библиотекари, нашите волонтери даваат одговори на вашите прашања од многу области.
  • Портал на заедницата — Проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
  • На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект - освен на македонски, Википедија е достапна и на над 250 други јазици.
Братски проекти

Википедија е проект на фондацијата Викимедија, непрофитна организација, која опфаќа и други проекти:

Заедничка ризница
Заедничка медиумска колекција
Викивести
Извор на вести со бесплатна содржина
Викиречник
Речник и лексикон
Викицитат
Збирка цитати
Викикниги
Бесплатни учебници и прирачници
Викиизвор
Библиотека на слободни дела
Викивидови
Директориум на видови
Викиуниверзитет
Слободни материјали и активности за учење
Мета-Вики
Координација на проектот „Викимедија“